Działalność nierejestrowana a PESEL – nowe zasady identyfikacji podatników od czerwca 2025

Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie istotne zmiany dotyczące identyfikacji podatników prowadzących działalność nierejestrową. Wprowadzona nowelizacja ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników modyfikuje sposób przypisywania numerów identyfikacyjnych. Sprawdź, co to oznacza dla osób fizycznych wykonujących działalność nierejestrową i kiedy wymagany jest PESEL, a kiedy NIP.

Czym jest działalność nierejestrowana?

Działalność nierejestrowana (nazywana też działalnością nieewidencjonowaną) to forma aktywności zarobkowej, która może być prowadzona przez osoby fizyczne bez konieczności rejestracji firmy w CEIDG, o ile spełniają określone warunki. Najważniejsze z nich to:

brak prowadzenia działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy,
miesięczny przychód nieprzekraczający 75% minimalnego wynagrodzenia.

Działalność nierejestrowa jest popularna wśród osób oferujących drobne usługi, sprzedaż rękodzieła czy korepetycje. Jednak mimo uproszczonej formy, nadal wiąże się z obowiązkami podatkowymi – a właśnie te ulegają zmianie.

PESEL zamiast NIP – istotna zmiana od czerwca 2025

Zgodnie z nowelizacją, osoby fizyczne wykonujące działalność nierejestrowaną będą identyfikowane przez administrację skarbową za pomocą numeru PESEL, a nie – jak dotychczas – NIP-u.

To uproszczenie ma na celu:

zmniejszenie formalności przy rozliczeniach podatkowych,
lepszą identyfikację osób fizycznych nieprowadzących formalnie działalności gospodarczej,
ograniczenie potrzeby składania dodatkowych wniosków o nadanie NIP-u.

Kiedy nadal potrzebny będzie NIP?

Nowe przepisy nie oznaczają całkowitej rezygnacji z numeru NIP. W określonych przypadkach osoby prowadzące działalność nierejestrowną będą nadal zobowiązane do jego posiadania. Obowiązek ten wystąpi, jeśli osoba fizyczna:

jest czynnym podatnikiem VAT,
prowadzi ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (czyli np. drukuje paragony fiskalne).

W takich sytuacjach PESEL nie wystarczy – konieczne będzie posługiwanie się numerem NIP, ponieważ identyfikacja podatkowa w systemie VAT wymaga użycia tego właśnie numeru.

A co z osobami, które już mają NIP?

Jeżeli osoba fizyczna wykonująca działalność nierejestrowną miała wcześniej nadany numer NIP – a nie prowadzi działalności podlegającej rejestracji do VAT i nie używa kasy fiskalnej – od czerwca 2025 r. może posługiwać się wyłącznie numerem PESEL w kontaktach z urzędami skarbowymi.

Jakie są praktyczne skutki tych zmian?

Dla wielu osób zmiany te oznaczają uproszczenie:

✅ Brak obowiązku wnioskowania o NIP – wystarczy PESEL.

✅ Łatwiejsza identyfikacja w systemach skarbowych.

✅ Mniej dokumentów i formularzy przy rozliczeniach.

✅ Niższy próg wejścia w legalną działalność zarobkową.

Jednocześnie warto pamiętać, że działalność nierejestrowa nie zwalnia z obowiązku opodatkowania dochodów. W zależności od rodzaju uzyskiwanego przychodu mogą one podlegać rozliczeniu w PIT jako inne źródła.

Działasz nierejestrowo? Sprawdź, czy zmiany Cię dotyczą

Jeśli prowadzisz działalność niezarejestrowaną i:

nie przekraczasz limitów przychodów,
nie korzystasz z kasy fiskalnej,
nie jesteś czynnym podatnikiem VAT,

to od 1 czerwca 2025 r. wystarczy, że posługujesz się numerem PESEL. W przeciwnym razie – musisz posiadać numer NIP.

Podsumowanie

Nowe przepisy wprowadzają uproszczenia dla drobnych przedsiębiorców działających nierejestrowo. Zmiana z NIP na PESEL to krok w stronę deregulacji i ułatwienia prowadzenia działalności bez zbędnych formalności. Biura rachunkowe, doradcy podatkowi i sami podatnicy powinni jednak zachować czujność – ponieważ w niektórych przypadkach nadal konieczne będzie korzystanie z NIP.

Potrzebujesz pomocy z rozliczeniem działalności nierejestrowej?

Skontaktuj się z naszym biurem rachunkowym – doradzimy, czy musisz występować o NIP, jak rozliczyć dochody z działalności nierejestrowej oraz pomożemy przy ewentualnym przejściu do działalności rejestrowanej. Wspieramy przedsiębiorców na każdym etapie ich działalności.

Jastrzębie-Zdrój, Armii Krajowej 49

dosedna@biurosedna.pl

+48 575 996 295

Biuro rachunkowe SEDNA z siedzibą w Jastrzębiu-Zdroju oferuje kompleksowe usługi księgowe, kadrowo-płacowe, BHP oraz szkoleniowe dla firm. Prowadzimy księgowość zgodnie z aktualnymi przepisami, wspierając przedsiębiorców w codziennym prowadzeniu działalności.

Sygnaliści

Regulamin

RODO

Polityka prywatności

Menu

Dane kontaktowe